Naam: Zapotec
Soort spel: Strategisch spel
Aantal spelers: 1 - 4 spelers
Speeltijd: 60 - 75 minuten
Leeftijd: 12+
Uitgever: Board and Dice
Prijs: €45.-
De voorbereiding
Het spel bestaat uit:
1 speelbord
4 spelersborden
45 gebouwtegels
4 paleistegels
36 handelstegels
9 scoretegels
15 houtenfiches
15 baksteenfiches
15 steenfiches
15 maïsfiches
15 gouden fiches
15 priesterfiches
27 actiekaarten
10 rituelenkaarten
27 cocijobotkaarten
4 referentiekaarten
36 huizen
20 schijven
12 kleine piramide stukkenn
8 middelgrote piramide stukken
4 grote piramide stukken
Voordat het spel begint plaats je het speelbord in het midden van de tafel. Scheid de bronnen hout, baksteen, steen, goud, maïs en priesters in stapels en plaats ze binnen bereik van alle spelers. Het bord is verdeeld in drie regio's beschreven als: Etla, Ocotlan en Mitla. Elke regio is verder onderverdeeld in drie secties met verschillende terreintypes: plains aan de buitenkant (bruin), heuvels in het midden (grijs) en Bossen richting het centrum (groen). Elk van de ze negen secties heeft 5 velden met 3 typen van gebouwen tempels, dorpen en maisvelden. Sommige van deze ruimtes zijn gemarkeerd met 3+ of 4, wat betekent dat die velden alleen in het spel zijn voor spellen met tenminste dat aantal spelers.
Sorteer de 45 gebouwtegels per type. Als je met 3 spelers speelt verwijder alle tegels gemarkeerd met een 4. Als je met 2 spelers speelt verwijder alle tegels gemarkeerd met een 3+ of 4. Plaats alle resterende tegels willekeurig op de bijpassende velden op het bord met de afbeelding naar boven.
Verdeel de handelstegels in drie stapels, afhankelijk van hun niveau (1, 2 of 3). Schud elke stapel en plaats deze gesloten op het bijbehorende veld op het bord. Onthul dan de bovenste drie tegels van elke stapel en leg ze open op de drie velden onder elke stapel.
Trek willekeurig een aantal scoretegels gelijk aan het aantal spelers plus één. Plaats de geselecteerde tegels in de ruimte op de linkerzijde van het bord.
Schud alle actiekaarten en leg er een open op het scoreveld van het hoofdbord. Trek een aantal kaarten gelijk aan het aantal spelers plus één en plaats deze open op een rij naast het bord, dit is de markt. Plaats 4 kaarten met de afbeelding naar beneden. Als je met 2 spelers speelt geef je elke speler 6 actiekaarten en verwijder je de resterende 7 kaarten. Als je met 3 spelers speelt geef dan 5 actiekaarten aan elke speler en verwijder de resterende 3 kaarten. Als je met 4 spelers speelt geef je elke speler 4 actiekaarten en verwijder je de resterende kaart.
Schud de rituelenkaarten trek er drie en plaats deze open op een rij naast het speelbord. Verwijder de resterende kaarten en leg ze af in de doos.
Elke speler krijgt de volgende stukken in zijn spelerskleur: 9 huizen, 5 schijven en 6 piramidestukken. Iedere speler neemt ook een spelersbord en een paleistegel die hij plaatst op de daarvoor bestemde plek. Elke speler krijgt ook 1 hout, 1 baksteen en 1 steen. Elke speler plaats ook een van zijn schijven op het 0 vakje van het scorespoor en een andere schijf in de laagste ruimte van het offerspoor. De overige 3 schijven moeten in de buurt van hun spelersbord worden bewaard.
De spelregels
In Zapotec zijn er drie basisbronnen: hout, baksteen en steen en drie geavanceerde middelen: maïs, goud en priesters. Spelers besteden basisbronnen om hun aanwezigheid op het bord met gebouwen te laten zien en tegelijkertijd om hun economie ontwikkelen. Geavanceerde bronnen worden gebruikt om handelstegels te krijgen, omhoog te gaan op het offerspoor of om rituelenkaarten te verkrijgen. Een combinatie van basis- en geavanceerde middelen zijn vereist om piramides te bouwen.
Er zijn drie soorten gebouwen. Elk type gebouw kost twee basisbronnen en biedt één geavanceerde bron en één variabele basisbron:
Maïsveld - kost 1 hout en 1 steen en voorziet in maïs en een van de drie basisbronnen.
Tempel - kost 1 baksteen en 1 steen en voorziet in een priester en een van de drie basisbronnen.
Dorp - kost 1 baksteen en 1 hout en biedt goud en een van de drie basisbronnen.
Gebouwen worden gebouwd op bouwterreinen op het speelbord. Elke bouwruimte heeft drie verschillende eigenschappen: het type gebouw dat daar kan worden gebouwd, een type terrein en een regio. Elke regio wordt vertegenwoordigd door een god.
Aan het begin van het spel bevat elke beschikbare gebouwruimte op het speelbord een gebouwtegel passend bij het type gebouw. Als spelers een gebouw bouwen, lossen ze de volgende stappen op:
Pak de gebouwtegel die op het geselecteerde veld stond.
Plaats een van hun huizen op een bijpassende gebouwruimte op het speelbord.
Plaats de gebouwentegel op een van de negen gebouwruimtes die het grondstoffenraster vormen op hun spelersbord.
Spelers mogen alleen nieuwe gebouwtegels plaatsen op lege velden van het grondstoffenraster op hun spelersbord. Stapelen of overbouwen is niet toegestaan. Eenmaal geplaatst wordt een gebouwtegel nooit verplaatst.
Het spel bestaat uit vijf ronden. Elke ronde bestaat uit twee fasen. De eerste fase wordt gelijktijdig door alle spelers uitgevoerd terwijl de tweede fase is verdeeld in twee stappen die afzonderlijk worden uitgevoerd door elke speler.
Fase 1 - selecteer kaart
Fase 2 - inkomsten en acties. Stap A: inkomen, stap B: acties: koop ruiltegels piramideniveau bouwen, voer een ritueel uit, offer, bouwen, een kaart trekken.
Alle spelers kiezen tegelijkertijd één kaart uit hun hand en leggen deze gedekt voor zich neer. De bron die bovenaan de kaart is afgedrukt bepaalt de rij of kolom die geactiveerd wordt op het bronnenraster om inkomen te verzamelen.
Het pictogram in het midden van de kaart komt overeen met een van de negen eigenschappen van de bouwvakken op de kaart (eenn van drie gebouwtypes, een van de drie regio's of een van drie terreintypes). Spelers mogen tijdens hun beurt alleen bouwen op ruimtes die overeenkomen met dat pictogram.
Het nummer onderaan de kaart laat de beurtvolgorde voor de ronde zien en wanneer de kaart wordt gespeeld.
Nadat elke speler zijn kaart voor de ronde heeft gekozen onthullen alle spelers hun kaarten en bepalen de beurtvolgorde. De speler met het laagste nummer gaat eerst, gevolgd door de speler met het eerstvolgende hogere nummer enzovoort.
Vervolgens zullen ze in deze beurtvolgorde inkomsten verzamelen en acties uitvoeren. Om inkomsten te verzamelen let je op het basisbrontype dat overeenkomt met een rij en een kolom op je spelersbord. Kies de rij of de kolom met de bijpassende bron symbool en verzamel alle inkomsten uit de geselecteerde kolom of rij voor elk pictogram in die rij of kolom, inclusief
het bronpictogram erboven of ernaast.
Na het verzamelen van inkomsten, zal de actieve speler beginnen met zijn actiefase. De actieve speler mag een willekeurig aantal kapitaalacties uitvoeren gevolgd door een willekeurig aantal bouwacties.
Een willekeurig aantal kapitaalacties kan worden uitgevoerd in een beurt. Alle kapitaalacties moeten worden ondernomen voordat bouwacties starten. Met een ruilactie besteedt de actieve speler goud om beschikbare handelstegels te verwerven. Elke tegel kost 1, 2 of 3 goud. Handelstegels komen in drie categorieën: De tegels van de bovenste rij kosten 1 goud en leveren middelen direct na aankoop. Draai ze naar rechts na gebruik en plaats ze naast je spelersbord. De tegels van de middelste rij kosten 2 goud en bieden een speciale vaardigheid die één keer kan worden uitgevoerd per ronde. Deze mogelijkheid is onmiddellijk beschikbaar na de aankoop. Eenmaal gebruikt draai je de tegel om. De tegels van de onderste rij kosten 3 goud en bieden een krachtiger vermogen dat, afhankelijk van de tegel, kan onmiddellijk worden uitgevoerd, een keer per ronde. Het kan ook een permanent vermogen zijn. Een speler mag slechts 1 handelstegel van elke rij kopen per ronde. Aan het einde van de beurt van de actieve speler worden de handelstegels aangevuld.
Met de piramideactie besteedt een speler 1 priester, 1 Hout, 1 baksteen en 1 steen om één niveau van een piramide te bouwen. Elk piramideniveau wordt vertegenwoordigd door één plastic stuk in de kleur van die speler.
Om een piramideniveau te bouwen moet een speler ofwel een lege beschikbare piramideruimte hebben of een onvoltooide piramide hebben die uit een of twee piramideniveaus bestaat. Als je een niveau van een piramide op een leeg veld bouwt begin je met het selecteren van een van de beschikbare scoretegels. Zet deze naast het door jou gekozen piramideveld en plaats dan het grootste piramidestuk in je kleur op die ruimte.
Een piramide is voltooid als er geen stukken meer kunnen worden toegevoegd. Een voltooide piramide kan bestaan uit één, twee of drie stuks. Een kleine piramide is voltooid met een enkel stuk, maar het kan alleen worden gebouwd door een speler die al zijn grote en middelgrote stukken voor andere piramides heeft gebruikt. Een middelgrote piramide vereist een middelgroot stuk en een klein stukje. Een grote piramide vereist drie stukken, één van elke maat.
Aan het einde van het spel zullen piramides punten opleveren voor gebouwen die overeenkomen met die piramidescore-tegel.
Spelers die al minstens één piramideniveau hebben gebouwd kunnen een ritueel uitvoeren. Bij het uitvoeren van een ritueel besteedt een speler 1 priester en plaatst een van zijn schijven op een gekozen rituelenkaart te zien. Spelers mogen geen schijf op een rituelenkaart plaatsen die al een schijf heeft in de kleur van die speler. Spelers mogen een schijf op een rituelenkaart plaatsen met schijven van andere spelers, maar ze moeten 1 goud betalen voor elke tegenstander die al op het ritueel staat.
Het aantal rituelenkaarten dat een speler op een schijf kan hebben is beperkt door het aantal piramidestukken dat ze hebben gebouwd, maar niet meer dan drie. De locatie van piramidestukken maakt niet uit, alleen het totaal wat er gebouwd is.
Aan het einde van het spel krijgt elke speler die een schijf heeft geplaatst op een rituelenkaart overwinningspunten.
Om de opofferingsactie uit te voeren, moet de speler 1 priester en tussen 1 en 5 maïs besteden. Verplaatst de schijf een stap hoger per uitgegeven maïs. Terwijl ze hun schijf verplaatsen verzamelen ze de bonus afgebeeld op elke stap. Als ze meerdere keren vooruit gaan krijgen ze alle bonussen die op elke stap worden afgebeeld. Als er nog andere schijven op het veld staan waarop de speler landt, dan leggen ze hun schijf erop.
Enkele stappen van de offerspoor kunnen onmiddellijk, sommige bieden een basishulpmiddel van je keuze en sommige bieden permanente kortingen voor handelstegels en rituele kaarten. De kortingen en speciale vaardigheden werken als volgt: de derde stap biedt een korting van 1 goud voor niveau 2 handelstegels. De zesde stap biedt een korting van 2 goud voor niveau 3 handelstegels. Met de negende stap kun je schijven op ritueelkaarten plaatsen zonder priesters uit te geven. Met de elfde stap kun je meteen gratis een schijf plaatsen.
Na het uitvoeren van een willekeurig aantal kapitaalacties mag de actieve speler basisbronnen uitgeven om een aantal gebouwen te bouwen. Om te kunnen bouwen moet je de grondstofkosten betalen van een gebouw. Elk type gebouw vereist andere bronnen:
Dorp - 1 baksteen en 1 hout
Tempel - 1 baksteen en 1 steen
Veld - 1 hout en 1 steen
Paleis - 1 hout, 1 baksteen en 1 steen
Selecteer vervolgens een ruimte voor uw gebouw. Het moet zijn een ruimte zijn met een gebouwtegel en het moet een ruimte zijn die is toegestaan door je actiekaart. Als een actiekaart een type gebouw weergeeft kun je alleen dat type bouwen, maar je kunt elke regio kiezen en terreintype voor elk gebouw dat je kunt bouwen. Als een actiekaart een regio of terreintype weergeeft, moet je gekozen ruimte moet zich in die regio bevinden of op dat terrein type. Als je niet aan de voorwaarden kan voldoen dan kan je niet bouwen. Vervang de geselecteerde tegel door een van je huizen en plaats de tegel op een leeg veld van het grondstoffenraster op je spelersbord. Als de geplaatste tegel een veld bedekt met een geavanceerde bron, dan krijg je ook meteen die bron. Dit gebeurt alleen de eerste keer dat de bron is bedekt.
Eenmaal tijdens het spel kun je je paleis bouwen. In tegenstelling tot gewone gebouwen, kost het paleis één van elk basisbron: 1 hout, 1 baksteen en 1 steen. Net als andere gebouwen kan het paleis alleen worden gebouwd op een bouwvak dat overeenkomt met de actiekaart.
Als je het paleis bouwt, plaats je je paleistegel op de speelbord en plaats er een van je huizen bovenop. Pak de gebouwentegel van dat vak en plaats deze met de voorkant op het paleisveld op je spelersbord. Het paleis produceert geen grondstoffen, maar het telt als twee huizen voor alle scoringsdoeleinden.
Na de bouwfase scoor je 2 overwinningspunten voor elk huis dat je op het speelbord hebt dat overeenkomt met de bonus van de huidige kaart die ronde.
Al je huizen op het speelbord tellen mee voor je score, niet alleen die gebouwd zijn in de huidige ronde. Ook telt je paleis als twee huizen, vandaar dat de 4 overwinningspunten scoort als het overeenkomt met de de huidige bonuskaart van de ronde.
Kies ten slotte een van de openliggende actiekaarten en voeg het toe aan je hand. Zo beëindig je de ronde met hetzelfde aantal kaarten waarmee je begon. Sla deze stap over tijdens de laatste ronde.
Nadat de laatste speler aan de beurt is geweest, mag de overgebleven actiekaart wordt verplaatst naar het bonusvak van de ronde op het speelbord. Als er al kaarten op het bonusvak liggen plaats, deze kaart dan open op de stapel. Deze actiekaart is nu de bonuskaart voor de volgende ronde.
Verzamel alle actiekaarten die dit zijn gespeeld tijdens de ronde, voeg de bovenste kaart van de stapel toe en plaats deze in het offer. Sla deze stap over in de laatste ronde van het spel.
Na 5 ronden worden extra overwinningspunten gescoord voordat het spel eindigt.
De top drie spelers op de offerbaan winnen respectievelijk 9, 6 en 3 punten. In het geval van een gelijkspel wordt er gekeken naar de speler wiens schijf het dichtst bij de onderkant van de stapel is.
Spelers scoren de rituelenkaarten waarop ze schijven hebben geplaatst tijdens het spel. Voor alle kaarten die scoren punten gebaseerd op huizen en paleizen.
Als laatste scoor je iedere piramide. Elke piramide heeft een bijbehorende scoretegel. Spelers die hebben bijgedragen aan een piramide verdienen punten voor elk van hun huizen die overeenkomen met de scoretegel. Elk piramidestuk levert 1 punt per huis op. Voor piramidescores telt een paleis als twee huizen. Als de piramide compleet is levert dit 5 punten op.
De winnaar is de speler met de meeste overwinningspunten aan het einde van het spel. In geval van een gelijkspel, zal de speler wiens schijf ligt voor ligt op het offerspoor winnen.
Pluspunten
+ Het spel is strategisch.
+ De spelregels zijn eenvoudig.
+ Het spel ziet er super mooi uit.
+ Je kan het spel ook solo spelen.
Minpunten
- Het spel gaat niet echt de 'diepte' in.
Beoordeling
Bouw tijdens een potje Zapotec piramides, breng offers en voer rituelen uit. Elke ronde spelen de spelers een kaart uit hun hand om zo de beurtvolgorde te bepalen en grondstoffen te verzamelen. Gebruik deze grondstoffen vervolgens om huizen te bouwen, offers te brengen of speciale vaardigheden te verkrijgen. Je mag alleen bouwen op plekken die overeenkomen met je kaart. Na vijf rondes stopt het spel en worden de punten geteld. Je scoort punten voor je piramides, je positie op het offerspoor en je rituele die je hebt verzameld. De speler met de hoogste score wint!
Zapotec is een perfect voorbeeld van een strategisch spel, wat ook weer niet te zwaar is. De spelregels zijn niet al te moeilijk en je zet het spel zo op. Daarnaast bestaat het spel maar uit 5 rondes en dus zal het hier in ieder geval sneller op tafel komen. Het is ook fijn dat je het spelen van de kaarten allemaal tegelijkertijd doet, dit scheelt namelijk ook weer tijd. Daarna ga je wel kijken naar de beurtvolgorde. Bovenaan de kaart die je speelt staat een grondstof die overeenkomt met een rij en kolom op het speelbord. Onderaan de kaart staat de beurtvolgorde en wanneer je de kaart dus mag spelen, zo kan er ook geen discussie over ontstaan.
Het enige nadeel aan het spel is dat het misschien voor de echte strateeg misschien toch weer te licht is en niet echt de diepte in gaat. Het spel gaat op sommige momenten misschien te snel. Voor de beginnende bordspellen spelen is het spel denk ik wel zeer geschikt, juist om dit onderdeel.
Zapotec is echt een super mooi spel. Het is echt of je je in Midden-Amerika begeeft tussen de priamides, prachtige graven en dorpen van 2500 jaar geleden. Het spelmateriaal is ook stevig, de grondstoffen zijn van karton en de piramides zijn gemaakt van plastic. Een mooi spel dus om een keer te spelen!
Krijg je geen genoeg van het spel, maar ben je alleen? Dat is helemaal geen probleem. Je kan Zapotec namelijk ook solo spelen. Net zoals het basisspel zijn ook deze spelregels niet heel erg moeilijk. Al weet ik niet of ik dit spel als eerste zou kiezen als ik solo zou spelen, dan hebben andere spellen denk ik wel meer mijn voorkeur.
Enthousiast geworden na het lezen van de review? Je koopt het spel hier.
Comments