Paleo

Naam: Paleo

Soort spel: Bordspel

Aantal spelers: 2 - 4 spelers

Speeltijd: 45 - 60 minuten

Leeftijd: 10+

Uitgever: 999 games

Prijs: €42.99

De voorbereiding

Het spel bestaat uit:

• 3 tableaus

• 1 kerkhof

• 222 kaarten

• 40 grondstoffen

• 48 gereedschapsfiches

• 40 schadefiches

• 5 doodskopsfiches

• 5 overwinningsfiches

• 2 dobbelstenen

Als je het spel voor de eerste keer speelt is het belangrijk om de kaarten eerst te sorteren. De kaarten zijn al voorgesorteerd en je kan de stapels herkennen aan de letters en cijfers. Je doet elke stapel in één van de plastic zakjes. Voor het eerste spel doe je module C tot J weer terug in de doos. De rest van de kaarten heb je nodig voor level 1. Er zijn ook 10 blanco kaarten die je kan gebruiken om je eigen modules te maken.

Nadat je de kaarten hebt gesorteerd leg je de 3 tableaus op tafel. Je zet de werkbank naast het basiskamptableau, ook bouw je het kerkhof op en zet je deze naast de werkbank. Je legt de grondstoffen en schadefiches als algemene voorraad naast de tableaus, 5 van de voedselfiches leg je op het basiskamptableau. Sorteer de gereedschapsfiches op type. Plaats vervolgens 5

fakkels, 5 stenen bijlen en 5 speren op de overeenkomstige ruimtes op de werkbank. Plaats de resterende gereedschapsfiches voor de werkbank. Leg daarna de 5 doodskop- en 5 overwinningsfiches naast het nachttableau. Neem de volgende 3 kaartensets: mensen, dromen en Ideeën. Schud elke set apart en plaats ze in 3 gedekte stapels op de 3 corresponderende plaatsen op het basiskamp. Elke speler trekt 2 mensen vanaf het dek op de basis kampeerbord en plaatst ze

open voor zich. Tot slot neemt elke speler de gereedschapsfiches die getoond worden op de kaarten van de mensen.

Elke module bevat 1 missiekaart. Je herkent deze kaart aan de maan op de achterkant. Je legt de kaart met de zon kant op het daarvoor bestemde vlak op het nachttableau. Je pakt daarna de geheimen die bij de modulen horen en legt deze als gedekte stapel op het nachttableau. Sommige modulen bevatten ideeën die je in de werkbank moet steken. Als er gereedschapsfiches voor staan steek je deze in het vak ervoor. Schud als laatste alle resterende modulenkaarten door de basiskaarten en verdeel deze kaarten zo gelijkmatig mogelijk over de spelers. Iedere speler heeft een gedekte stapel voor zich.

De spelregels

Je start iedere ronde met de dagfase. Tijdens de dagfase bestaat uit meerdere beurten waarin spelers kaarten kiezen, omdraaien en uitvoeren. Je kiest de kaarten altijd tegelijk en voor het uitvoeren beslissen de spelers samen welke kaarten ze willen uitvoeren.

Iedere speler kiest aan de hand van de achterkant van zijn bovenste 3 kaarten één kaart uit. Je legt deze kaart voor je neer. De twee kaarten die je niet hebt gekozen leg je weer, zonde de volgorde te wijzigen, terug op je stapel. Heb je minder dan drie kaarten, dan kies je uit de overgebleven kaarten.

Nadat iedere speler een kaart heeft uitgekozen draaien zij hun gekozen kaart tegelijkertijd om. Iedere speler voert nu één optie van zijn kaart uit. De spelers mogen gezamenlijk beslissen in welke volgorde ze de kaarten afhandelen. Daarna volgt de volgende beurt, net zolang totdat geen van de spelers kaarten meer heeft.

Zodra een speler geen kaarten meer heeft is zijn dagfase voorbij en gaat hij slapen. Je kan dan geen acties meer uitvoeren. De andere spelers gaan zonder hem verder met de dagfase. Zodra alle spelers geen kaarten meer hebben en allemaal slapen, volgt de nachtfase.

In de nachtfase moet je mensen voeden en missies volbrengen. De nachtfase begint als alle spelers slapen.

De spelers moeten alle kaarten met een groene achterkant, mensenkaarten, in hun groep voeden. Voor elk mens neem je 1 voedsel uit het basiskamp en doe je deze in de algemene voorraad. Heb je te weinig voedsel dan moet je voor elk niet gevoed mens 1 doodskop op het nachttableau leggen. Mensen blijven daarna hongerig in je groep.

Daarna ga je missies uitvoeren. De kaarten met een maansymbool zijn hiervoor relevant. Je voert gezamenlijk met de groep één van de acties op de missiekaarten uit. Net als bij de gevarenkaarten is er altijd 1 nadelige actie. De missiekaarten mogen iet worden genegeerd en blijven na het uitvoeren van de actie liggen, elke nachtfase voer je de missies opnieuw uit.

Daarna voer je de kaarten uit moet een nachtsymbool. Ook hierbij kies je ervoor om één actie uit te voeren.

Als laatste ga je je weer voorbereiden op de dagfase. Je schud alle kaarten van de open en gedekte aflegstapels door elkaar en verdeelt ze weer onder de spelers. Het kan ook zo zijn dat je een kaart moet vernietigen. Je legt de kaart dan op het kerkhof, daarmee is de kaart uit het spel en schud je deze niet meer mee als er een nieuwe dag begint. Je wint uiteindelijk het spel als je 5 overwinningspunten weet te verzamelen: de grotschildering. Maar je verliest het spel als je 5 doodskoppen hebt.

In Paleo zijn er veel verschillende achterkanten van kaarten. De achterkant kan je een aanwijzing geven over wat er op de voorkant te vinden kan zijn. De kaarten zijn: bos, rivier, bergen, thuis, mens, droom, idee, overig.

In het bos vind je voornamelijk hout en voedsel, bij de rivier voedsel en huiden en in de bergen steen en huiden. Thuis kan je gereedschappen bouwen en heb je toegang tot meer mensen, dromen en ideeën. Mensen versterken de groep met hun vaardigheden, maar moeten ook gevoed worden. Dromen bieden positieve acties en ideeën staan je toe om nuttige dingen gemaakt en worden altijd in de werkbank gestoken.

Verder zijn er ook kaarten met een rode achterkant. Daar liggen vaak gevaren op de loer, maar gevaren kunnen ook bij andere kaarten voorkomen.

Op sommige kaarten staan extra afbeeldingen. Dit is een duidelijke aanwijzing over wat er zich op de voorkant zou kunnen bevinden.

Mensen herken je aan de groene achterkant. Ze vormen je groep en staan je toe om verschillende acties uit te voeren. Linksonder op deze kaart staat soms een eenmalig gereedschapsfiche. Je neemt die fiche eenmalig en legt het bij je groep. Linksonder staat ook een vaardigheid. De meeste mensen hebben 1 van de 3 vaardigheden: kracht, waarneming of handigheid. Deze vaardigheden staan ter beschikking voor je hele groep. Rechtsonder vind je het aantal levenspunten wat een mens heeft. In de loop van het spel leg je hier schadefiches op.

Actiekaarten herken je aan de blauwe achtergrond. Je moet bij het omdraaien van deze kaart altijd precies één van de volgende 3 opties kiezen: actie, helpen of negeren.

Om een actie uit te voeren moet je aan de voorwaarden voldoen en de kosten betalen. Bij sommige kaarten heb je keuzes uit meerdere acties. Meestal is een voorwaarde en bepaalde vaardigheid uit je groep of kaarten afgeven. Als je aan alle voorwaarden hebt voldaan mag je de buit pakken. Grondstoffen leg je daarbij op het basisskamptableau.

Je kan ook als optie kiezen om een andere speler te helpen, zodat deze speler een actie kan uitvoeren. Als laatst optie kan je een kaart negeren. Na het kiezen van de optie moet je de kaart afleggen, dit doe je op het rechterveld van het wildernistableau. Je vormt daar een open aflegstapel, want spelers mogen de kaarten op ieder moment bekijken.

Gevarenkaarten herken je aan de rode achtergrond of het uitroepteken linksboven op de kaart. Deze kaarten hebben altijd ten minste 1 nadelige actie en mogen niet worden genegeerd. Je moet dus één van de acties uitvoeren. Als je uit meerdere acties kan kiezen dan kies je er een uit. Mocht het zo zijn dat je de acties maar deels uit kan voeren dan voer je de actie zo ver mogelijk uit.

Voor iedere kaart met een rode achterkant die je gedekt aflegt, lijdt 1 mens 1 schade. Geef je bij een actie meerdere rode kaarten af dan mag je de schade wel verdelen over meerdere mensen. Als een andere speler geholpen wordt dan mogen de helpende spelers ook de schade overnemen.

Mocht het zo zijn dat je schade lijdt dan pak je een schadefiche uit de voorraad en leg je deze op één van de hartvelden van een mens. De schade die je door een kaart lijdt mag je niet verdelen onder je mensen en leg je op één mens. Zijn alle hartvelden van een mens bedekt, maar moet je nog meer schadefiches neerleggen dan leg je 1 fiche op het doodskopveld. De mens sterf op dat moment en je hoef verder geen schadefiches meer te leggen. Leg legt alle schadefiches die op het mens leggen terug in de voorraad en tot slot leg je een doodskop op het nachttableau. Als het laatste mens uit je groep sterft dan mag je wel een nieuw mens trekken van de stapel.

Je kan eventueel ook schade afweren of genezen. Je kan schade afweren door gereedschap af te leggen. Je mag niet met terugwerkende kracht schadefiches verwijderen.

Je kan schade genezen door bepaalde kaarten te spelen. Mocht je meer dan één schade genezen dan mag je deze ook verdelen over meerdere mensen.

Een pijl betekent dat je kaarten, gereedschapschapsfiches of grondstoffen afgeven. Kan of wil je de dingen niet afgeven dan mag je de actie niet uitvoeren. De grondstoffen die je inlevert gaan terug in de algemene voorraad. Zijn de grondstoffen door een / gescheiden dan mag je kiezen welke grondstof je afgeeft.

Aan het begin van het spel staan er ten minste 3 ideeën tot de beschikking van de spelers: een fakkel, een vuistbijl en een speer. Op de bodem van de werkbank is af te lezen wat je moet afgeven om het idee te bouwen. Meer ideeën verzamel je in de loop van het spel. Er zijn kaarten die je de optie geven om een idee te bouwen, er staat ook aangegeven hoeveel ideeën je mag bouwen. Je moet hierbij wel aan de voorwaarden voldoen en de kosten betalen.

Je kan er ook voor kiezen om een andere speler te helpen. Als je daarvoor kiest worden allen vaardigheden die jij hebt opgeteld bij de andere speler. Je mag daarnaast ook de schade van een andere speler overnemen. Ook wordt de buit onderling verdeelt. Je mag er altijd voor kiezen om een andere speler te helpen, ook al heeft die speler helemaal geen hulp nodig alleen maar om de buit te ontvangen.

Moet een speler een kaart afleggen om een actie uit te voeren, dan mag de helpende speler dit niet doen. Meerdere spelers mogen een speler helpen tijdens een beurt.

Pluspunten

+ Het spel is coöperatief.

+ Je kan zelf je eigen module maken.

+ De herspeelbaarheid is hoog.

+ Het artwork is fantastisch.

Minpunten

- De spelregels zijn soms wat onduidelijk.

Beoordeling

Paleo speelt zich af tijdens het stenen tijdperk. Je hebt je eigen stam en je moet samen met andere stammen vijf overwinningspunten zien te behalen. Het spel bestaat uit een dag- en nachtfase. Tijdens de dagfase voer je acties uit en probeer je grondstoffen te verzamelen. Iedere speler krijgt tijdens deze dagfase een aantal kaarten. Kiest iedere beurt uit 3 kaarten één kaart uit, dit doen de andere spelers ook, daarna kan je ervoor kiezen om deze kaart te spelen of om misschien andere te helpen. Je hebt natuurlijk nog wel een gezamenlijk doel. Tijdens de nachtfase voer je missies uit en voed je je mensen. Het is wel van belang dat je dit goed doet, want als je dit niet goed uitvoert dan krijg je een doodskopfiche en bij 5 van deze fiches verlies je het spel.

Ik vind Paleo één van de leukste coöperatieve spellen die ik heb. Je moet echt goed samenwerken om elkaars acties uit te voeren en de missies te voltooien. Iedere beurt kies je dus uit 3 kaarten, de twee kaarten die je niet kiest gaan bovenop de stapel en keren sowieso weer terug. Bij het kiezen van de kaarten is het al handig om het een en ander met elkaar af te stemmen. Je kan namelijk aan de achterkant van de kaarten al goed zien wat het voor soort kaart is. Het kan zijn dat jullie bepaalde grondstoffen nodig hebben en je medespeler waarschijnlijk zo'n kaart heeft. Dan kan jij beter een andere kaart kiezen en deze speler eventueel helpen. Ook moeten jullie samen genoeg voedsel verzamelen om iedereen uit je stam te voeden als je de nachtfase in gaat.

Ik vind de herspeelbaarheid van Paleo hoog. Er zijn veel verschillende modules die je kan spelen en als je deze allemaal gespeeld hebt dan kan je altijd je eigen modules in elkaar zetten. Het is ook een verschil of je met 2, 3 of 4 personen speelt, het spel is iedere keer anders. Het is ook niet zo dat je een module niet meer kan spelen als je hem al gespeeld hebt. Iedere speler krijg namelijk elke keer andere kaarten. De geheimen die bij iedere module horen zijn na een keer spelen wel al bekend, maar dat maakt het spel niet minder leuk.

Het enige nadeel aan het spel vond ik de spelregels, deze zijn soms wat onduidelijk en moest ik wel een paar keer lezen om te begrijpen. Terwijl het van zichzelf niet een moeilijk spel is. De basis is wat mij betreft niet moeilijk.

Het spel ziet er trouwens ook fantastisch uit, helemaal in de stijl van het stenen tijdperk. Het voedsel en de grondstoffen zijn van stevig hout gemaakt en de gereedschappen die je kan maken staan in een heuse werkbank. Als het je lukt om de overwinning binnen te halen dan zie je een grotschildering verschijnen op het nachttableau.

Kortom, Paleo is een fantastisch spel wat er niet alleen goed uit ziet, maar ook leuk speelt. Je moet echt goed kunnen samenwerken om de overwinning binnen te slepen en de verschillende modules zorgen voor genoeg afwisseling.

Enthousiast geworden na het lezen van de review? Je koopt het spel hier.