Naam: De Verdwenen Ruïnes van Arnak
Soort spel: Strategisch spel
Aantal speler: 1 - 4 spelers
Speeltijd: 30 - 120 minuten
Leeftijd: 12+
Uitgever: White Goblin Games
Prijs: €59.95
De voorbereiding
Het spel bestaat uit:
Een dubbelzijdig speelbord
Een dubbelzijdig voorraadbord
4 basiskaarten
19 angstkaarten
40 voorwerpkaarten
35 artefactkaarten
4 dubbelzijdige spelersborden
15 bewakertegels
10 niveau locatietegels
12 assistenttegels
1 maanstaf
1 startsplertegl
1 scoreblok
27 munten
27 kompassen
16 afgodsbeelden
24 tempeltegels
1 lokboek en 1 vergrootglas in iedere spelerskleur
16 kleitabletten
12 pijlpunten
9 robijnen
5 blokkeertegels
2 archeologen in iedere spelerskleur
18 onderzoekbonustegels
10 verzameltegels
15 rivaaltegels (solovariant)
Voordat het spel begint ga je eerst het speelbord opzetten. Wanneer je dit spel voor de eerste keer speelt wordt aangeraden om de kant met de vogeltempel te gebruiken.
Bovenaan het speelbord vind je een kaartrij bestaande uit voorwerpen en artefacten die je tijdens het spel kan verkrijgen. De kaarten hebben dezelfde achterkant maar je kan ze herkennen aan de voorkant en het symbool in de rechterbovenhoek. De kaarten met de artefacten en voorwerpen schud je apart van elkaar en leg je op de aangegeven plek op het speelbord. Daarnaast heb je ook nog angstkaarten, deze kaarten zijn allemaal hetzelfde en leg je op de aangegeven plek. Onder de aflegstapels is nog een rij waar kaarten komen te liggen. Eén artefact leg je open aan de linkerkant. Rechts van deze kaart komt de maanstaf te liggen waar de huidige ronde mee wordt aangegeven. Recht naast de maanstaf leg je 5 voorwerpkaarten open neer.
Onder de kaarten is het eiland te vinden. Je schud de tegels met afgodsbeelden en legt op alle niveau 1 locaties 1 open afgodsbeeld. Op de niveau 2 locaties leg je 1 gesloten en 1 open afgodsbeeld. Afhankelijk van het aantal spelers moeten sommige actievelden geblokkeerd worden. In een spel met 4 spelers hoeven er geen velden geblokkeerd te worden. In een spel met 3 spelers pak je alle blokkeertegels en draai je er 3 open, deze corresponderen met de velden die je moet blokkeren. De blokkeertegels leg je op het symbool met de 2 laarsjes. In een spel met 2 spelers worden allen symbolen met 2 laarsjes geblokkeerd. Dit betekent dat er tijdens het spel maar één archeoloog tegelijkertijd kan staan.
Aan de rechterkant van het speelbord vind je het onderzoekspoor. De tempeltegels leg je bovenaan het onderzoekspoor. Elke stapel heeft evenveel tegels als dat er spelers zijn. De stapel met 11 punten komt helemaal bovenaan, daaronder 2 stapels met tegels van 6 punten en helemaal onderaan 3 stapels met tegels van 2 punten. Je vormt daarna een gedekte stapel met evenveel tegels als dat er spelers zijn, deze legt je bovenaan het onderzoekspoor, dit zijn de bonustegels van de verdwenen tempel. Daarnaast krijgen ook de meeste velden van het onderzoekspoor een bonustegel. Afhankelijk van het aantal spelers leg je er willekeurig een tegel neer, dit staat aangegeven op het spelersbord.
Helemaal onderaan het bord leg je het voorraadbord neer. Op het voorraadbord leg je de middelen neer per soort. Je schud daarna alle 1 en 2 niveaulocatietegels apart van elkaar en legt deze gedekt op de aangegeven plekken. De bewakertegels schud je ook en leg je gedekt tussen de niveaulocatietegels. De assistentegels schud je met de zilveren kant naar boven en hiermee vorm je 3 willekeurige stapels die je op het voorraadbord legt. Als laatste plaats je de onderzoekstenen op het bord, het vergrootglas leg je bovenop het logboek. Je moet het vergrootglas altijd eerst gebruiken.
Iedere speler kiest vervolgens een kleur en neemt een spelersbord, 2 archeologen en 4 basiskaarten in deze kleur. Ook krijgt iedere speler 2 angstkaarten. Alle kaarten schud je en leg je op de daarvoor aangegeven plek op het spelersbord.
De speler die het laatste naar een nieuwe plek is gereisd is de startspeler en ontvangt de startspelertegel. Daarna wordt er met de klok meegespeeld. Afhankelijk van de spelersvolgorde ontvangt iedere speler nog startmiddelen. Speler 1: 2 munten, speler 2: 1 munt en 1 kompas, speler 3: 2 munten en 1 kompas, speler 4: 1 munt en 2 kompassen.
De spelregels
Om de beurt kies je als spelers diverse acties die je helpen bij het ontdekken van het eiland. In de loop van het spel wordt het eiland verder onderzocht en worden er meer acties beschikbaar. Acties kunnen je middelen, kansen en punten opleveren. Elke ronde verloopt als volgt:
Kaarten nemen - elke speler neemt kaarten van zijn trekstapel totdat hij er 5 op hand heeft.
Beurten spelen - de startspeler begint en vervolgens speel je met de klok mee. In je beurt speel je 1 hoofdactie en een onbeperkt aantal vrije acties.
Passen - je past als je niet meer kan of wilt verder spelen. De rest van de spelers spelen door totdat iedereen gepast heeft.
Voorbereiden op de volgende ronde - je schud alle kaarten uit je speelgebied en legt deze onderop de trekstapel. De startspelertegel wordt doorgegeven aan de volgende speler.
Verplaats de maanstaf - aan het eind van iedere ronde verplaats je de maanstaf om de verstreken tijd aan te geven. Het speelbord wordt voorbereid op de volgende ronde.
In je beurt heb je verschillende opties. De keuze zijn afhankelijk van de kaarten die je in je hand hebt en de situatie op het speelbord. Onder de hoofdacties vallen:
Een opgraving doen
Ontdek een nieuwe locatie
Overwin een bewaker
Koop een kaart
Speel een kaart
Onderzoek
Passen
In je beurt kan je je archeologen naar 1 van de 5 tentlocaties sturen om een opgraving te doen. Je kunt ook de niveau 1 en 2 locaties opgraven nadat ze ontdekt zijn. Om een opgraving te kunnen doen betaal je eerst de reiskosten die aangegeven staan op het veld waar jij jouw archeoloog wilt plaatsen. De reiskosten betaal je door een kaart met hetzelfde reissymbool te spelen. Je speelt de kaart en negeert verder de effecten van de kaart. Mocht je een bepaald symbool niet op handen hebben dan kan je altijd een vliegtuig kopen door 2 munten in te leveren, een vliegtuig kan namelijk overal heen.
Nadat je de reiskosten hebt betaald verplaats je je archeoloog naar het juiste veld op het spelersbord. Je voert daarna het effect uit wat op die locatie wordt aangegeven. Je kan overigens niet naar alle plekken reizen, in een spel met 2 of 3 spelers kan er soms maar 1 archeoloog tegelijkertijd staan.
Je kan ook een nieuwe locatie ontdekken. Op een niveau 1 of 2 plek waar nog geen locatietegel ligt kan je een ontdekking doen. Je bepaalt van tevoren wel niveau je wilt ontdekken en betaalt daarna het aantal kompassen dat staat aangegeven. Daarnaast betaal je ook de reiskosten die bij de gekozen locatie horen. Je verplaatst dan je archeoloog naar de locatie en neemt het afgodsbeeld wat erbij hoort. Je voert onmiddellijk het effect van het afgodsbeeld uit. Als er 2 afgodsbeelden liggen voer je alleen het effect uit van de tegel die open ligt. Je neemt vervolgens alle tegels en plaatst deze gedekt op de kisten van je spelersbord. Afgodsbeelden zijn aan het einde van het spel 3 punten waard en je kan ze ook gebruiken voor extra effecten. Bovenin je spelersbord zijn 4 velden te vinden, die aan het einde van het spel ook weer punten waard zijn als ze nog vrij zijn. Als je ervoor kiest om een tegel te gebruiken leg je deze op de meest linker lege plek en kies je 1 van de effecten die afgebeeld staan op je spelersbord.
Daarna neem je de bovenste tegel van het gekozen niveau en leg je deze op de locatie. Je voert het bijbehorende effect direct uit. Zodra je dit hebt gedaan zal de bewaker ontwaken, je neemt de bovenste tegel van de stapel en legt deze bovenop de locatietegel.
Een bewaker heeft geen directe gevolgen. Pas als je een archeoloog terug haalt aan het einde van je beurt dan ontvang je een angstkaart. Je in een latere beurt een hoofdactie gebruiken om een bewaker te overwinnen. Je kunt ook aan een bewaker ontsnappen door een kaart te spelen zodat je naar een andere locatie kan.
Als je archeoloog van de locatie weg is dan is de locatie een extra vindplaats waar archeologen een opgraving kunnen doen. Je betaalt alleen de kompaskosten als je een nieuwe locatie ontdekt, niet als je een opgraving doet.
Zodra je dus een nieuwe locatie ontdekt verschijnt er een bewaker. Deze heeft geen directe gevolgen, behalve als je aan het einde van een ronde je archeoloog terug haalt van een locatie waar een bewaker ligt dan ontvang je een angstkaart. De bewakers blijven op het bord liggen totdat ze worden overwonnen, ze verhinderen archeologen niet op een opgraving te doen.
Je kan tijdens je beurt ook een bewaker overwinnen. Je moet dan een archeoloog op deze locatie hebben staan en de kosten betalen die op de bewakertegel staan. De tegel neem je en leg je naast je spelersbord. Je hebt dan het respect van de bewaker verdient en krijgt een gunst die je 1 keer mag gebruiken tijdens het spel. Welke gunst dit is staat in de rechterbovenhoek. Nadat je de gunst hebt gebruikt draai je de tegel om.
Je kan als hoofdactie ook een kaart kopen om zo je trekstapel te verbeteren. De maanstaf verdeelt de kaartrij in twee delen, de artefacten liggen links en de voorwerpen rechts. Doordat je de maanstaf iedere ronde verplaatst komen er meer artefacten en minder voorwerpen beschikbaar.
Als je een voorwerp koopt leg je deze onderop je trekstapel en kan je deze waarschijnlijk de volgende ronde gebruiken. Je mag ieder voorwerp kiezen, zolang je deze maar kan betalen. De kosten staan linksonder afgebeeld. Nadat je beurt is afgelopen vul je de kaartrij weer aan.
Je kan ook waardevolle schatten, artefacten, kopen. Je betaalt het aantal aangegeven kompassen die linksonder op de kaart staan. Je kan in tegenstelling tot de voorwerpen de artefacten wel meteen gebruiken. Na je beurt vul je de kaartrij weer aan.
Als hoofdactie kan je ook een kaart spelen. Je legt deze dan open in je speelgebied en voert het effect uit. Je laat de kaart de rest van de ronde open in je speelgebied liggen tenzij je de kans krijgt om deze te vernietigen. De vernietigde stapels liggen naast de trekstapels op het bord. Je kan een kaart vernietigen als je een symbool ziet van een kaart met een kruis er doorheen. Dit betekent dat je een kaart uit je hand of speelgebied mag vernietigen.
Er zijn ook kaarten met een bliksemsymbool. Deze kaarten geven een vrije actie en dat betekent dat deze kaarten niet meetellen als hoofdactie. Sommige voorwerpen hebben overigens ook een vrije actie.
Als je een artefact speelt dan moet je ook de kleitablet kosten betalen. Alleen de eerste keer als je een kaart koopt negeer je deze kosten. Het kan zijn dat sommige artefacten nog meer kosten met zich meebrengen. Deze kosten moet je iedere keer als je een artefact speelt betalen.
Je kan ook onderzoek uitvoeren door een van je onderzoekstenen te verplaatsen naar de volgende rij van het onderzoekspoor. Je logboek mag hierbij alleen nooit voorbij het vergrootglas komen. Je kan alleen naar een veld wat verbonden is met een veld waar je je op dat moment bevindt. Er mogen op het veld al meerdere onderzoekstenen van jezelf of andere spelers liggen. Om naar het nieuwe veld te bewegen moet je de kosten betalen die op de brug staan tussen het oude en nieuwe veld. Nadat je je onderzoeksteen hebt verplaatst ontvang je het resultaat van je onderzoek. Als er nog een bonustegel ligt dan pak je deze en voer je de actie uit, waarnaar de tegel meteen uit het spel verwijdert wordt. Je krijgt daarnaast ook het effect van de rij, wat aan de rechter kant staat beschreven. De punten negeer je tot het einde van het spel.
Wanneer je vergrootglas de bovenste rij van het onderzoekspoor bereikt, heb je de verloren tempel ontdekt. Je ontvangt meer punten als je hier eerder aankomt dan andere spelers. Je legt je vergrootglas op het vrije veld met de meeste punten. Je neemt daarna de onderzoeksbonustegels, bekijkt ze en kiest er een uit.
Zodra je de tempel hebt ontdekt kan je hier ook weer onderzoek doen om extra punten te verdienen. Je betaalt voor de tegels die er liggen kosten. Deze kosten staan onderaan de tegels. Elke stapel heeft een combinatie van kosten. Voor de stapel van 6 punten aan de linkerkant betaal je bijvoorbeeld de meest linker en middelste combinatie. En voor de stapel met 11 punten betaal je door middel van alle combinaties.
Door op het onderzoekspoor te verkennen kunnen assistenten zich aansluiten bij je expeditie. Als je je logboek naar een rij met het symbool van een assistent verplaatst dan mag je 1 beschikbare assistent pakken. Je mag dan kiezen tussen de assistenten die bovenop de stapels liggen. De assistent leg je op de daarvoor bestemde plek op je spelersbord. Mocht het effect van de assistent een vrije actie zijn, dan mag je deze meteen gebruiken. Daarna draai je deze een kwartslag, zodat de assistent uitgeput is. Aan het einde van de ronde worden alle assistenten weer opgefrist. Mocht je op het onderzoekspoor je logboek naar een rij verplaatsen met een gouden symbool dan draai je je assistent om naar de gouden kant.
Je kan er ook voor kiezen om te passen. Passen geldt als hoofdactie en je kan daarna alleen nog maar vrije acties spelen. Nadat je gepast hebt kom je die ronde niet meer aan de beurt. Daardoor kan het zo zijn dat een speler meerdere beurten achter elkaar speelt. Een ronde eindigt zodra iedereen heeft gepast.
Nadat de ronde is geëindigd ga je je op een nieuwe ronde voorbereiden. Alle spelers voeren de volgende acties tegelijkertijd uit:
Neem je beide archeologen terug en plaatst deze weer op je spelersbord. Als je een archeoloog terug neemt van een locatie met een bewaker dan neem je 1 angstkaart die je in je speelgebied legt.
Als je nog kaarten op hand hebt dan mag je kiezen of je deze meeneemt naar de volgende ronde of in het speelgebied legt.
Je neemt daarna de afgelegde kaarten, schud ze en legt ze onderop de trekstapel.
Je frist je assistenten op door ze rechtop te draaien.
Je past de kaartrij aan door de twee kaarten die aan beide kanten van maanstaf liggen af te leggen. Je verplaatst dan de maanstaf naar rechts om de volgende ronde aan te geven. Daarna vul je de kaartrij weer aan, met links de artefacten en rechts de voorwerpen.
De startspelertegel wordt naar links doorgegeven.
Begin de nieuwe ronde door kaarten op hand te nemen, zodat je er weer 5 hebt.
Aan het einde van ronde 5 ontvang je alleen angstkaarten voor archeologen die bij bewakers staan. De rest van de stappen kan je overslaan.
Aan het einde van ronde 5 worden de punten bij elkaar opgeteld. Je ontvangt punten voor:
Beide onderzoekstenen leveren beide punten op afhankelijk van de rij die ze bereikt hebben.
Tempeltegels leveren punten op die aangegeven staan op de tegels.
Voor elk afgodsbeeld ontvang je 3 punten. Tel daarnaast ook de punten van de lege afgodsbeeldvelden op je spelersbord.
Elke bewaker levert 5 punten op.
Elk voorwerp- of artefactkaart levert het aantal punten op dat aan de onderkant van de kaart staat.
Elke angstkaart levert -1 punt op.
De speler met de hoogste score wint. Mocht er een gelijk spel zijn dan wint de speler die als eerste de verdwenen tempel heeft bereikt. Als er niemand is die de verdwenen tempel heeft bereikt dan wint de speler die de meeste punten heeft op het onderzoekspoor.
Naast het basisspel kan je dit spel ook nog alleen spelen (solovariant) of de kant met de slangentempel spelen. Maar aangeraden wordt om als eerste de vogeltempel te spelen.
Pluspunten
+ Het artwork is super mooi.
+ Het spel is heel erg tactisch.
+ De spelregels zijn goed en duidelijk opgeschreven.
+ Je hebt meerdere varianten op het spel.
Minpunten
- De vele spelregels schrikken aan het begin een beetje af.
Beoordeling
De verdwenen ruïnes van Arnak is een combinatie van deck-building en worker-placement. Kan jij alle geheimen van het eiland ontdekken? Het spel wordt gespeeld in 5 rondes en tijdens je beurt kan je 1 van de 6 hoofdacties uitvoeren. Zoals een nieuwe locatie ontdekken, een bewaker overwinnen of onderzoek doen. Het doel van het spel is simpel: aan het einde van het spel de meeste punten hebben. Hoe je deze behaalt is geheel aan jou. Doe je onderzoek in de tempel en probeer je zoveel mogelijk tempeltegels binnen te halen? Of ga je de strijd aan met de bewakers op de verschillende locaties?
Toen ik de doos van het spel voor het eerst opende werd ik een beetje overweldigd door het vele spelmateriaal en de vele spelregels. Hierdoor moet je je niet af laten schrikken. De spelregels zijn namelijk heel uitgebreid opgeschreven en bovendien staan overal illustraties bij om verschillende situaties uit te leggen. Uiteindelijk vallen de spelregels dus echt wel mee.
Er is ook veel spelmateriaal, waardoor je veel ruimte nodig hebt op tafel. Het spelmateriaal is daarnaast ook super mooi en stevig. Vooral de kleitabletten, robijnen en speerpunten zien er mooi uit. Maar ook de illustraties die op het speelbord, de kaarten en de kaarten van de bewakers staan zien er heel erg mooi uit. Het spelmateriaal past ook heel goed bij het thema, ik heb echt het gevoel alsof ik een echt onderzoek aan het doen ben op een eiland vol met schatten en wezens.
Tijdens het spel kom je voor genoeg tactische keuzes te staan. Ga je op onderzoek uit of ontdek je nieuwe locaties? Koop je voorwerpen en artefacten of verzamel je middelen? Het kan zomaar zo zijn dat jij graag een kaart wilt hebben, maar een tegenstander deze net voor je neus weg kaapt. Je er goed over na moeten denken wat voor jou de handigste weg is en welke actie je tijdens je beurt uitvoert.
Het spel is daarnaast ook super goed herspeelbaar. Je zult elke keer een andere hand met voorwerpen en artefacten opbouwen. Soms moet je een beetje geluk hebben met de locaties die er liggen en de middelen die je kan verzamelen. Het kan zomaar zo zijn dat je niet de juiste middelen vindt om sneller dan je tegenstander vooruit te gaan op het onderzoekspoor. Daarnaast kan je het speelbord ook omdraaien, waardoor je een andere versie van het spel kan spelen en er is ook een solovariant. Genoeg variatie dus!
Al met al vind ik de ruïnes van Arnak een zeer geslaagd spel. Niet alleen het thema spreekt mij heel erg aan, maar ook het soort spel (deck building) vind ik heel erg leuk.
Enthousiast geworden na het lezen van de review? Je koopt het spel hier.
Comments